2025

 Hemen anlatmak istediğim şeyin içine girmek istemiyorum. Biraz soluk almanıza müsaade etmem gerek. Öncelikle 2025 hakkında genel bir şeyler anlatayım sizlere bu yıl benim sürekli duyduğum ''Zaman çok hızlı geçer.'' cümlesini en sonunda idrak ettiğim yıl oldu. Ekstra bir şey yaşanmadı, sadece bu yıl benim için bir hayli hızlı geçti. İlk dönemin sonunda benzer bir şey yazmıştım ama daha retorik bir yazı olması nedeniyle benim hislerimi yansıtmasını değil şov benzeri bir nitelik taşımasını istemiştim. Ama şimdi galiba gerçekten ne düşündüğümü anlatmam gerek. Şöyle başlayayım, eğitim garip. Bu yıl özelinde bir şey değil ama herkes az çok ileri düzey eğitim sistemlerinde bazı kişilerin yaptığı insan kayırma eyleminden haberdardır. Bu yıl buna benzer bir şey ile bizzat karşılaşmadım ama çok yakın bir tanıdığımın bariz bir haksızlığa uğradığını görmek beni ister istemez kendi eğitim hayatımda bunlarla karşılaşma korkusuna itiyor. Kanımca hayatta bunların olması çok normal ve ne kadar zalim gelebilecek olursa olsun hayatı çok ciddiye almadan bunları anlayışla karşılamak gerek. Değiştiremeyeceğim şeyler üzerine düşünmeyi bıraktım o  yüzden bakış açımı daraltmamaya çalışıyorum. Hazır aklıma gelmişken ''yazmak'' üzerine de bir iki şey söyleyeyim. Hayatımın devamında veya belirli bir bölümünde yazmakla uğraşmak istiyorum. En büyük temel hayalim senaryolar yaratmak ve insanların yarattığım dünyacıkları değerlendirmesini istiyorum. Benim ortaya koyduğum yaşamların ciddiye alınmasını ve ağızlarından çıkan her bir cümlenin günlerce düşünülerek söylendiğini bilmelerini istiyorum. Bu nedenle geçen yılın sonu ve bu yılın başından itibaren blog yazmaya başlamış olmam benim için kesinlikle üst basamağa bir adımdı. İnsanlar ağaçlardaki yapraklar gibi. Her insanın bir ağaç yaprağına denk geldiğini varsayarsak bir yaprakla çok muhatap olup kocaman bir ağacı gözden kaçırmak mümkün. Aynı şey yıllar için de geçerli. Göz açıp kapayıncaya kadar hastalanıp ölecek duruma gelecek olmamıza rağmen yarınlar varmışçasına yaşamak gibi şeyler üzerine düşündüm, okudum veya insanları dinledim. Ve duyduğum en akıllıca düşünce hayatta anlam aramamak oldu. Bundan yakın bir dönem önce nitekim küçük bir depremin sadece bedenleri değil insan cesaretini bile nasıl sarstığını gördük. Bu kadar basit canlılar için benimsenebilecek tek düşünce yapısının hayattaki absürtlüğü kabullenmek olduğunu düşünüyorum. Yatıp bir günümü ayçiçeği tarlasında yatarak geçirsem bunun verimli bir gün olduğunu söylerdim. Ruhun varlığına inanıyorum ve hayat ne tamamen sebat ne de tamamen hüsran içinde geçirecek kadar önemli. Dengeli bir yaşam sürüp sevdiklerimi kaybettiğimde bile yaslarını tutup güzel günleri hatırlayabilecek olmak beni devam etmeye iten şeylerden en büyüğüdür. Benim için de aynısının düşünülmesini istiyorum. Bir gün artık uyanamayacak kadar argın olduğumda, konuşamayacak kadar hasta olduğumda, hareket bile edemeyecek kadar yaralı olduğumda insanların hatıralarındaki  yerimin çürümemesini istiyorum. Treni biraz yavaşlatalım isterseniz, blog yazma sebebim olan hocamdan ve onunla geçirdiğimiz derslerden biraz bahsedeyim. İnsanları tek bir cümleyle özetleyebilmeyi isterdim ama sanırım bu imkansız. Kendisi bir çok yönden ufkumu genişleten bir insan. Onu kızdırabilecek, üzebilecek kadar başarılı mıydım ya da ilerleyen yıllarda daha da etkileşim yaşadığımızda ondan neler öğreneceğim bilmiyorum. Ama çoğu şey hakkında nasıl düşündüğünü merak ettiğim bir insan olduğunu bilmesini isterim. Daha yolumuz uzun. Yarının kesin olmadığından bahsetmiştim. O yüzden kendisinde nasıl bir yer ederim emin değilim. Ama hatırladığı bir insana dönüşebileceğimi ümit ediyorum. Aslına bakarsanız onun dersleri izlemeyi çok sevdiğim filmler gibi geçiyor. Planlanmış bir kurgu gibi inişler ve çıkışlarla beraber hiç duymadığım şeyler anlatılıyor bazen. Fakat en ilgi çekici olan şey bilmediklerim değil, bilip de düşünmediğim şeylerden bahsetmesi oluyor. İnsanları sevdiğini düşünüyorum. Bir insanın, insanları sevmeden öğretmen olmasının çok zor olduğu fikrindeyim. Öğreten olmak, bu bana tuhaf  geliyor. Edebiyatın bir dersten çok bir zevk ürünü olduğunu söyleyebilirim. En azından kendim için bu böyle. İnsanın ruhunu besleyen müzik veya resimden bir farkı yok. Çünkü edebiyat da şüphesiz ki bir sanat dalı. Velhasıl kelam Fransızca ünlü bir söz ile bu yılın edebiyat derslerini de taçlandırayım, ''Le vent se lève il faut tenter de vivre!'' Aslen Paul Valéry'e ait olan bu cümlenin anlamı şöyle: ''Rüzgar yükseliyor ve yaşamaya çalışmalıyız!'' Bu cümlenin, anlatmaya çalıştığım hayatın bir hız treninden ibaret olması düşüncesine yakın bir anlamda yazıldığını düşünüyorum. Eğlenmeyi bildiğiniz sürece hayat güzel, yapmak istemediğiniz şeyleri yapacaksınız ve heba etmiş gibi hissettiğiniz günler yaşayacaksınız. O yüzden bırakın en kötü gününüz bugün olsun. Bitirmeden önce son bir şeye değineceğim. Yazıları uzatmayı seven biri değilim o yüzden bunu kendim için de eğlenceli hale getirecek şekilde sizinle konuşurmuş gibi yazıyorum. Kendim hakkında her şeyin bilinmesini ve aramızda anlaşılmayan bir şey kalmamasını istiyorum. Ne tarz bir insan olduğumu anlamakla uğraşmayın, böyle yapmayı sevdiğim için böyleyim. Şu an olduğum insanı şu an olmak istediğim kişiye borçluyum. Ne zaman tamamlanırım da bir daha değişmez hale gelirim bir fikrim yok ama sanırım böylesi daha iyi, insanların değişmeden kalması düşüncesi bile bana korkunç geliyor. Eğer zaten sevmiyorsanız yaşamayı sevmeyi öğrenin. Hayatınızda yapacağınız ilk şey bu olsun. Her yıl daha da büyüdüğümü hissediyorum. Ne fiziksel ne de psikolojik açıdan kendimi övmeye çalışmıyorum. Gerçekten farklı şeyler düşünmeye başladığımı hissediyorum. Geçip giden kelebeğe gülümsemenin altındaki nedeni görmeye başlıyorum. İnsan olmak büyüleyici bir şey. Şimdi bile sorunlarım var, yapmam gereken şeyler var. Bir nevi bu yazı da bunlardan biri ama ölümde dinginlik olduğunu düşünüyorum. Sıcacık güneşli bir günde çimler üzerine uzanmak gibi hayat. Erinç olmanın yolu anlamaktan geçiyor. Çünkü kendinizi mutlu etmek çok kolay. Yaşayacağınız kötü şeyler geçecek. Bazıları yıllar boyu sürecek ve birkaç nesil için hayat adaletsiz gelecek. İnsanlar pozitif bir ömrün başlangıcını oluşturanın insanlar olduğunu bir fark etseler, zaten kısa olan hayatlarını birbirlerinin elinden almaya çalışmazlardı. Ama bu da çok hayalperestçe olurdu. Böyle yaşamak ne kadar doğrudur bilmiyorum ya da yaşamanın doğrusu, yanlışı var mı bilmiyorum. En iyisi iyiliğe inanalım. Müstesna bir direnci elde edip, vurdumduymaz bir tavırla kötülüğü kendi çıkarları için kullananlara karşı çıkıp insan olmanın ne olduğunu öğretmek gerek. İyilik iyidir ve bunu da bilmek gerekir.

Yaşamın Musluğu

                                              

Deniz, benim adım Deniz. 15 yaşındayım ve bir abim var. İsmimi  de bana abim vermiş. 11 Şubat 2010'da Tekirdağ'da doğdum. Öncelikle tekrar tekrar bahsetmemek için özet geçeceğim, başkalarını  dinleyip onların hayatları hakkında bir şeyler öğrenmeyi sevdiğim kadar kendimi de anlatmayı seviyorum. Bu yüzden madem kendimi anlatma fırsatı bulduğum bir yazı yazacağım, bunu layıkıyla yapmam gerek. Duvarın dışındakileri anlatmayı severim, bir eserin ortaya çıkmadan önce kaç kere silindiğini, nelerin çıkartılıp nelerin eklendiğini düşünmeyi severim. O yüzden bu yazıyı 5. yazışım olduğunu söyleyerek başlayacağım. Ben de lahza, daha mücerret bir yazı yazacağım. Hangi okullarda öğrencilik yaptığım gibi şeylerden ziyade gerçekten kendimden bahsedeceğim. Küçüklüğümden beri hayali ürünler ve sembolik içerikli şeyleri deneyim etmekten zevk aldım. Arkadaşlarım vardı ama zamanının çoğunu yalnız geçiren biri ister istemez vakit geçirmek için bir şeye yöneliyor. Ben hayal kuran biriyim. Belki bu zamana kadar yazdığım şeylerin hepsi böyle şekillendi. Bir tavşanın göbeği, yeşil balinalar, pembe bir timsah ve gökyüzüne saplanmış milyarlarca fener. Absürt değil mi? İnsanlar test ettiği duyguların biçimini oluşturur. Benim içinse istisnai bir durum yaşanmış olabilir. Kendimi bildim bileli her şeyin olduğundan farklı olmasını hayal ederim. Böylesi yanlış olduğu için değil -mavi bir gökyüzüyle herhangi bir sorunum yok- beni meraklandıran şey gökyüzünün bundan ibaret olmadığı bir gerçek. Bu tarz şeyler düşünmek, kendimle harcayacak çok fazla zamanım olması gibi şeyler beni çocuk gibi yaşamayı seven bir insan olmaya itti. Bununla iktifa etmenin beni delirteceğini anladığım zaman bir senaryo yazarı olmak istedim. Benim yazdığım karakterlerin, benim yarattığım dünyaların canlandığı filmler istiyorum. Başkalarının benim ne düşündüğümü, ne düşünüp de böyle ilginç filmler ortaya çıkardığımı tartışmasını istiyorum. Yorumlar istiyorum. Yargılanmak ve bir kez bile olsa küçük bir kirazı anlatmak istiyorum. Aslına bakarsanız bir sürü farklı özelliği var, kırmızı veya yeşil, büyük veya küçük, diğer saptaki kiraza yapışık veya değil, sert veya yumuşak... Bir kiraz kadar basit bir şeyin bile unutulmaya yüz tutmasını istemiyorum. Mükemmelliğin sıradanlığını fark ettiğinizde gözünüzü kapattığınızda gördüğünüz şeylere daha çok ilgi duyuyorsunuz. Anlatmak istediklerimin doğru bir şekilde anlaşılması için bunu defalarca yazdığımı söyledim. Ben de herkes gibi düşünüyorum. Farklı bir dünyayı oluşturan farklı kümeler var ve ben çok azını tanıyorum. Hatta onlar bile kendilerini tanımıyor. Daha sık ölümü düşünmeye başladığınızda ya daha korkak bir adama dönüşür ya da daha sofistike, alçak bir hayalperest olursunuz. Kendimi belli bir ana rapt etmek istediğim o kadar fazla an oldu ki. Ve ben 15 yaşında biriyim. 15 yıl, yaş olarak bakıldığında küçük ama insan ömrünün 70 civarı olduğunu düşünürsek yolun dörtte biri gidilmiş değil mi? Birkaç yılın daha bana ne getireceğini bilmeden, ne zaman öleceğimi bilmeden düşünmek beni mutlu ediyor. Hayatın uykunuz geldiğinde uykuya dalmanız kadar hızlı geçtiğini unutmayın. Ben ihtiyatsız bir gevezeyim. Hele ki konu bir insanın aptallığı olduğunda. Bu kendim için de geçerli. Hayatımın en büyük dönüm noktalarından biri geçen sene yaşandı. Bir araba kazası geçirdim ve muhtemelen bu benim ölüme en yaklaştığım andı. Doğal olarak hayata tutunmaya çalışmanın nasıl bir şey olduğunu fark ettim. Korktum, en ilkel duyguyu tattım. Bununla birlikte her şeyin ne kadar geçici olduğunu anladım. Artık yaşama önem veren şeyin farkındayım. Eğer bilmedikleri bir insan hakkında bilgi edinmek istiyorlarsa insanlar, önce o insanın fikirlerini telakki etmeli. Ben çocuğum. Öyle metafor olarak değil, resmiyette ben 15 yaşında bir çocuğum. Çocuk olduğundan bile utanacak düzeyde düşüncelere sahip insanlar beni üzüyor. Sevdiğim bir insanı bir saniye bile daha görecek miyim bilmiyorum. Daha önce de söyledim, bir saniye öncesi bir milyar yıldan daha uzakta. Bir saniye önce yapamadığım bir şey için üzülmek istemiyorum. Elimi geçmişe değil ileri doğru uzatmak ve bu yazıyı soyut bitirmek istiyorum. Bu yazının ne doğru düzgün anlattığı bir insan var ne de bir hikayesi. Sadece oturup yazmaya karar verdiğim bir yazı. Ama belki yıllar sonra birinin ihtiyaç duyduğu bir şeye dönüşür. İyi olun, iyi kalın. Görüşeceğiz.

Anneme

                                    Anne Ne Yaptın?

Anne sana kim dedi yavrunu doğurmayı?

Sanki karnında fazla yaramazlık mı ettim?

Senden istemiyordum ne tacı ne sarayı

Karnında yaşıyordum kafiydi saadetim.

Bir kere doğurdunsa sonra niçin büyüttün?

Kundakta beşikte de bir zahmetim mi vardı?

Koynundan niçin attın yavrunu bütün bütün.

Bilmiyor muydun ki o yalnızlıktan korkardı?

Sütünden tatlı mıdır anne sanki bu hayat?

Bana sorsana anne yaşamak bir hüner mi?

El aç yalvar gündüze geceye boyun uzat

Bu uğurda bir ömür çürütmeye değer mi?

Karnında yaşıyordum kafiydi saadetim

Anne istemiyordum ne tacı ne sarayı

Anne karnında fazla yaramazlık mı ettim?

Anne sana kim dedi yavrunu doğurmayı?

                                                                                                -Cahit Sıtkı Tarancı 

 

   Bu yazıyı anneme yazıyorum. Sevdiğim insanlarla onları ne kadar sevdiğim hakkında konuşmuyorum. Sinir bozucu derecede çocukça ama herhalde insanlar çocuk olmayı bıraktığını düşündükten sonra sözde ''zayıf'' görünmek istemiyorlar. Özellikle de saygı duyduğu insanlara karşı bunun var olması mümkün. Ama bugün maalesef anlatacağım şey bu değil ve hala nasıl yazacağım konusunda düşünmek için bunları zırvalayarak zaman kazanmaya çalışıyorum. Ama merak etmeyin, yazacağım. Benim bir annem var. Beni bütün hayatım boyunca büyütmesine rağmen nasıl biri olduğunu daha yeni yeni öğreniyorum. Bu tanıştığım insanların hepsi için hemen hemen geçerli bir şeydi ama bu kadar yakın olduğum bir insanı bile ne kadar az tanıdığımı fark ettiğimde çok daha büyük bir şey fark ettim. Var olmamın sebebi olan bir insan var. Çok, çok az tanıdığım ama benim hakkımda da bir o kadar çok şey bilen biri. İlk özlediğim, ilk uğruna ağladığım kişi. Müteessir olmasından gerçekten korktuğum, mutlu görmek istediğim bir kişi. Bunu ona söyleyince anlaşılıyor muyum bilmiyorum. Ama annemi çok seviyorum. Bu yazıya üzücü gelecek bir şiirle başladıysam özür dilerim. Sadece bir insan yetiştirmeye karar vermenin ne kadar ağır bir yük olduğunu bildiğimi anlatmak istedim. Herkesin ailesiyle bağları güçlü değil. Canınız istediğinde sarılabilecek kadar yakın olmadığınız bir anne, evlat ilişkisi nasıl bilmiyorum ve bilmek istemiyorum. Annem beni doğurduğu için yaşıyorum ve hayat o kadar ilgi çekici değil bunu da biliyorum. Ama zaten ilgi çekici olmasının gerektiğini düşünmek bencilce diye düşünüyorum. Hayatı ciddiye almayın, çünkü göçüp gittiğinizde elinizde bu hayattan kalan hayati hiçbir şey olmayacak. Ben bir gün daha yaşamak istiyorum çünkü yarın ne olacak merak ediyorum. Hayat bu kadar basit,  birkaç dakika daha yaşarsam neler görürdüm, neler deneyim ederdim, nasıl insanlarla tanışırdım diye düşünmekten bile mutlu oluyorum. Ama bu yazının konusu olan annemi devamlı olarak yorulmuş ve sinirlenmeye değmeyecek insanlara sinirlenirken görüyorum. O, kendi ailesi hakkında ne düşünüyor bilmiyorum. Bana anlattığı kadarıyla ve kendi görüşümle aile ilişkileri göründüğünden çok daha karmaşık. İşte tam da bu yüzden ben de affetmek ve en çok da affedilmek istiyorum. Yapmak istediğim bir şeyi yapmadığım için kendime kızmak istemiyorum. Zaman herkes için aynı ilerliyor olsa bile kendimi zamanı suçlarken buluyorum. Hemen geçsin istediğim kalp kırıcı anlar kadar zamanın durup en azından bir asır boyunca ilerlememesini istediğim anlar yaşanıyor. Böyle sadece bana ait serairle dolu anlar yaşayabilmeme sebep olan bir aileye küstahlık edemem. O kadar fazla şey düşünüyorum ki bir şey yazarken  diğerler düşüncelerimin hepsi ölüyor, beni anlamanızın tek yolu ya da  benim size kendimi anlatmamın tek yolu bir şekilde ben olup her şeyi nasıl gördüğümü bilmekten geçiyor. En çok da birilerine sinirlendiğimde hayat çok güzel gelmeye başlıyor. Öfkemin yerini yavaş yavaş hayranlık aldığında, bir gün benim de öleceğimin korkusu bedenime hakim olurken korkularımın yerini  yaşanmışlığın getirdiği sevgi alıyor. Hiçbir şey hissetmediğimde, hiç kimseye bir kinim kalmadığında uçan bir böceğe veya ağaç yapraklarına bakınca ne düşünüyorsunuz zerre fikrim yok. Bu yazının merkezi benim, anlattığı şey benim, bunu anladığımı düşündüğüm için için genelde soyut şeylerden bahsederek yazımı anlamayı zorlaştırmak istiyorum. Hemen anlaşılmak istemiyorum. Buraya ''sözler'' değil ''ibareler'' yazmak istiyorum. Anlamak istiyorum.  Daha çok bilmek ve değerlendirmek istiyorum. Yazımın ana temasının benle hiçbir alakası yokken bile açgözlü bir canavar gibi kendi düşüncelerimi yayarken buluyorum. Arada bir gerçekten ne kadar da az şey bildiğimi düşündüğüm oluyor. Bu yüzden anlaşılmaktan önce anlamak istiyorum. İnsan görmeyi seviyorum. Her zaman değil, ama sevmediğim insanların bile ne için bir güne daha uyandıklarını bilmek istiyorum. Bilmek, yazmak, görmek, konuşmak, duymak, yemek yemek, uyumak, büyümek ama aynı zamanda hep genç kalmak, ölmemek, sevmek ve sevilmek istiyorum. Tanınmak ve anlaşılmak değil tanımak ve anlamak istiyorum. Bir gün daha yaşamak, bugünün ne getireceğine boyun eğmek istiyorum. Şu an çok ferah hissediyorum. Aç hissediyorum, övülmek için bir açlık değil. Bu hisleri daha ne kadar hissedebileceğim hakkında bir merak beni acıktırıyor. Nasıl bir insan gibi görünüyorum asla bilemeyeceğim. Biri bana detaylıca benim hakkındaki görüşlerini anlatmadıkça bilemeyeceğim. Kimi kandırıyorum ki ? Muhtemelen biri bana beni en ince ayrıntıma kadar anlatsa bile reddedip gözden kaçırdığı bir kaç nokta olduğunu düşüneceğim. Hata yapmak istiyorum, bu bloğu annem okusa bile insan olduğumu hatırlaması için bir kaç yerde boş sözler söylediğimi düşünmesini  istiyorum. Çünkü gerçeğin aramızdaki samimiyet olmadan aktarılamayacağını ve bir insan için en değerli olan şeylerden birinin hatalarına gülüp geçebilmek olduğunu düşünüyorum. Bana karşı hiç yanlış bir hareketi olmadığını düşündüğüm bir insanın varlığı tanık olmasaydım imkansız gerebilirdi. Muhakkak sana kızdığım olmuştur ama merak etme öyle tatsız anlar şu an aklıma bile gelmiyor.

   Annemi bir gün bile görmediğimde yaşadığım vuslat özlemini aktarmak için envaiçeşit kelime düşünüyorum ancak karar veremiyorum. Geliştiğim yerin ebeveynlerimin kurduğu yuva olduğunu bilmek benim için yeter de artar bile. Bu sadece bizim evde tezahür ettiğini sandığım küçük bir iklim ve beni sımsıcak tutuyor. Annemi sevdiğimi söylemek benim için kesinlikle zor değil, ama annemi neden sevdiğimi söylemek çok zor. Başka bir ailede doğsaydım ailem ile aynı seviyede bir bağ kurabilir miydim bilmiyorum ve aslına bakarsanız bunu bilmek bile istemiyorum. Sadece annemi anlatamam, ama annemin benim düşünme şeklimi nasıl etkilediğini anlatabilirim. Kendimi anlatmadan annemi anlatamam. Eğer bu annemi tatmin etmiyorsa bilsin ki annemi anlatmadan da kendimi asla ama asla anlatamam. Şu an yollarda taşıdığım vücudun ve bu vücudun içinde gelişen kişinin kayda değer bir kısmını anneme borçluyum. Teşekkür ederim anne. Var olduğun için de, var olmama vesile olduğun için de minnettarım.

Çalıkuşu

                                           Çalıkuşu

-Başlangıç-

  

  Tartışmayı seven bir insan olduğumu daha önce bir çok kez ifade etmiştim, ancak 

bir eser için daha önce yazılı bir eleştiri yapmadım. Ama bir eser deneyim eden bir

kişi olarak tabii ki değinmek istediğim bir çift şey var.

   Öncelikle Çalıkuşu'nun hikayesinden giriş yapacağım. En nihayetinde 1911'de ilk 

kez başladığı, asıl tarzı olan tiyatro yazarlığından, roman haline getirdiği ilk kitabı

Çalıkuşu'nu yazarken günlükler yardımıyla geçmişe dönük anlatım şeklinde sık sık 

direkt diyalog tekniğinden yararlandığını görüyoruz. Yaşadığı dönemin ideallerine

ışık tutan bir  ''kadın öğretmen'' algısı yerleştirmesi, fiziksel güzelliğin nazik bir zihinde

nasıl dedikodu konusuna dönüşüp kişiyi yıpratabileceğinden olağanüstü şekilde

bahsetmiştir. 

   Benim fikrimce yazar hem ana karakterimiz Feride'yi bir karaktere  bağlamak, 

hem de kimseye bağlanmamasını istiyor. Bunun kurgusunu Feride'ye dayanacak pek

insan bırakmayarak yapıyor. Kamuran tarafından gördüğü ihanetten, Hayrullah Bey

ile tanışana kadar  olan kısım içerisinde hep etrafındaki kişilere rağmen Feride'yi yalnız

buluyoruz. Ona olgunluk katacak olaylar ile karşılaşıyor. Eski ''Çalıkuşu'' lakabı onu

pek rahatsız etmezken yeni gittiği yerlerde ona önyargı ile takılan ''İpekböceği ve

Gülbeşeker'' isimlerinin ne kadar asılsızca ve arlanmazca olduğunu fark ediyoruz. 

Burada da bir toplum eleştirisinden söz edebiliriz. Eserin güçlü yanlarından biri de

karakterimizin psikolojisine odaklanıyormuş gibi görünmesine rağmen asıl ele aldığı

şeyin bizler olmasıdır. Sıkça aşağılanmalarla ve eserin devamına iftiralarla karşı 

karşıya kalan Feride üzerinden aslında ne kadar acımasız bir sosyal hiyerarşi 

içerisinde var olduğumuz belirtiliyor. 

-Sevdiğim Bir Kaç Yer-

  İşlerin kızıştığı önemli yerlerden, özellikle beni etkileyen yönlerinden bahsetmem de

gerek elbette. Öncelikle Kamuran'ın mektuplarında kullandığı dile ağır bir şekilde

gönderme yaparak net bir şekilde öfkesini belirttiği sahne aslında gözünün hiçbir şey

görmediğini, öfkenin sevdiğimiz bir insan üzerinde nasıl birikebildiğini vurguluyor.

İkinci olarak, Feride'nin Hayrullah Bey ile olan baba kız ilişkisinin, Hayrullah Bey'in

Kamuran'a gönderdiği mektup ile tamamlandığı sahneden önce Hayrullah Bey'in

Feride ile evlenmesini, ardından istemsizce evli bir kadın gibi hissederek Hayrullah 

Bey'in odasında beklemesi karakterin iç dünyasını detaylı bir şekilde anlatıyor. Bunun

devamında Hayrullah Bey'in mizacı ile oluşan mizahi ortam bu sahneyi gözlerimizin

önünde canlandırabilir derecede gerçek yapıyor. Bunun da Reşat Nuri Güntekin'in

önceden yaptığı tiyatro yazarlığı tecrübesinden kaynaklandığını düşünüyorum. En 

son olarak da Kamuran ve Feride'nin uzun zaman sonra buluştuğu sahnede Feride'nin

ısrarla Kamuran'a ''Gülbeşekeri seviyorum'' dedirtmek istemesiyle beraber yazarın

sevginin biçimini gayet güzel bir şekilde tasvir ettiğini görüyoruz. Aslında olduğundan

daha düşünmeye müsait olan bu kısımda Feride'nin lakabının Kamuran tarafından

bilinmemesi ve dolayısıyla neden Feride'nin böyle bir şeyi ısrar ettiğini bilmeden 

kabul etmesi, sevdiği kişiyi aslında ne kadar özlediğini bencil ama tatlı bir şekilde 

ağızından laf alarak göstermesi ve bunun Kamuran tarafından fark edilmemesi 

sayesinde serbestçe bunu isteyebilmesinden kaynaklanıyor. Her ne kadar ortaya 

koyduğu güçlü bir kadın karakteri olsa da, karşılaştığı ihanet nedeniyle ortaya 

koyduğu bir tavır olsa da Feride'nin sevdiği bir insan ile konuştuğunu ve her şeye

rağmen güzel anlar geçirmiş olmaları nedeniyle bu bağı özlediğini görüyoruz. Zaten

kitabın o civardaki bölümlerinde beraber rüzgar içinde yürüdükleri sahnede bile

aslında sinir bozucu olabilecek bir şeyden ne kadar eğlendiklerini görebiliyoruz.

-Munise'nin Ölümü-

    Şimdi ise beğendiğim kısımların yanında beni en çok etkileyen ve Çalıkuşu kitabını

okumak için bir sebep isteyen insanlara söyleyeceğim yer haline gelen bu kısımdır.

Feride'nin yalnızlığına süreli bir duraklama getiren bu karakter, Feride'nin canından

kıymetli bulduğu bu küçük kız karakterin hikayedeki yeri yaşından kat ve kat büyük.

İsminin anlamıyla örtüştüğünü düşündüğüm bir işleve sahip olan bu karakter -hayat 

yoldaşı- Feride'nin karakter gelişiminin had safhaya ulaşmasına vesile olmuştur. Ama

bu karakterin en önemli olan ölüm sahnesini sevmemin sebebi açıkça Feride'ye katkısı

olması değil. Bir insanın öldüğünü gördüm, ölmek nasıl bir şey bilmiyorum ama ölüm

nasıl bir şey az çok haberim var. O yüzden bundan korkmak herkesin en büyük hakkı.

Beni içine alan şey ise bu sefer bu ölümün betimlenişinin yazarın ölüm terimi hakkında

ne düşündüğüyle muhtemel entegre edilişidir. Ölüm her zaman bağırmak gibi olmuyor,

hissedilen ağrılar her zaman çatık kaşlarla anlatılmıyor, bazen hastane odasındaki dört

bir yana saçılmış tedavi aletlerinden anlaşılıyor durumun ağırlığı. Birini kaybetmenin

acısı bazen o kişiyi tüm nefesimizle geri çağırarak oluyor, bazense hayatta kalan bir

başkasına tutunma ihtiyacı duyuyoruz. Ne olursa olsun, seçimlerimiz doğrultusunda 

veya değil, hepimiz öleceğiz. Yazarın tam olarak bu cümleler hakkında bir kaç fikri

olduğuna hemfikirim. Bazen sadece yaşadığımızın farkında olmak için yaptığımız 

eylemler oluyor, yazar ise burada bunu eleştiriyor. Çılgınlık yapmaya zamanı olmadan

bir kelebeğin kanat çırpışından düşük seslerle solabiliyor bazen insanlar. Akşam güneş

batarken bazılarının kalp atışları onunla yarışıyor. Yatakta duran cansız beden adeta

Tanrı'nın bir şovu gibi görünüyor. ''Korkmayın, çünkü oğul, uşak, makam, şöhret neye

sahipseniz burada onun bir önemi kalmayacak.'' der gibi. Böyle olması iyi, çünkü 

düşmüş yüzlerdeki ahenk bir çırpıda anlaşılıyor. Var olmanın güzelliği var o odada.

-Son Eleştiri ve Bitiriş-

   Son kısmı kendime uygun şekilde bitirmek istiyorum. Zaten az çok bu bir eleştiri

olmaktan çıktı değil mi ? Bu kitapta değiştirmek istediğim tonlarca şey yok, bir kaç

diyaloğa eklemeler yapabilir, veya karakterlere eklemeler yaparak başka bir hikaye

kurgulardım. Ama işte bütünlüğü bozmanın karşılığında oluşturacağım hikayede

sadece bu romanda geçen karakterlerin var olması hikayeyi benim yapmazdı. Benim

düşüncem bu yönde, bir özgüven ve hırsım var. İlgim de olduğu için gördüklerim ve

bildiklerime göre kendi eserlerimi yaratmak isterim, -aynı düzeyde ses getirmese bile-

fakat bildiğim bir şey varsa o da yazılan şeylerin karmaşasıdır. Her eser, her kitap

yüzlerce farklı sayfadan oluşuyor. O sayfalar da binlerce farklı sayfalardan yazılıyor.

Demek istediğim şey kimsenin yazdığı şey başka herhangi bir eserle aynı olmayacak.

O yüzden eseri olduğu gibi kabullenerek, belki de yazarın istediği şekilde sevmediğimiz

karakterleri sevmememiz gerek. Hakikat ne olursa olsun bazı yönleriyle küçük kelime

grupları bile şekilden şekile girerek o esere karşı sahip olduğumuz vefayı oluşturuyor.

İLK MASALIN

                                    İLK MASALIN

''Evvel zaman içinde kalbur saman içinde yemyeşil bir orman varmış. Aslanından

geyiğine, kuşundan kurbağasına, akrebinden sansarına, sırtlanından zürafasına

çeşit çeşit hayvan bu ormanda yaşarmış. Ancak günlerden bir gün, bu ormanda

pembe bir timsah doğdu. Kendine özgü rengi onun avlanmasını zorlaştırıyordu,

aç kalan timsah zamanla diğer hayvanlara alay konusu oldu. Diğer hayvanların

davranışları nedeniyle tek başına yaşamak zorunda kalan timsah hep hüzünle 

doluydu. Ta ki çok tatlı küçük bir arkadaş edinene kadar, narin uçamayan bir kuş.

Kuş küçüktü ve ailesini kaybetmişti. Bu yüzden timsahın sırtına çıkıp kendince 

uçmayı denedi. Tekrar tekrar timsahın sırtından atlayarak pratik yaptı. Günden

güne uçma denemeleri yapan kuş bir gün timsahın ağızının içinde uyuya kaldı.

Açlıktan sersem olan timsahın gözü döndü ve bir hamlede kuşu kanatlarından

ısırdı. Arkadaşını hemen ağızının içinden çıkardı ama artık çok geçti. Arkadaşı,

küçük kuş asla bir daha uçamayacak şekilde damgalandı. Timsah, üzüntüsünden

ağlamak istedi ama göz yaşları kuruydu. Ağlamak için bir bataklığı kurutacak

kadar su içen timsah sonunda başardı ve bir dere yatağı oluşturacak kadar 

ağladı. Bir kere bile durmayı düşünmeden, tek sahip olduğu dostuna affedilemez

bir zarar verdiğini bilerek ağladı. Sular sel oldu, timsah durmadı. Timsah açtı,

dışlanmıştı ama onu seven biri vardı, neden böyle olduğunu anlamadı, neden

sürekli kendisinin başına böyle şeyler geldiğini bilmeden ağladı. Bir daha da 

bilemeyecek hale gelene kadar, kendi göz yaşlarında, uçamayan arkadaşını da

kendisiyle beraber boğacak kadar ağladı. Kimse o günden sonra timsah ve kuşu

bir daha görmedi ama timsahın göz yaşlarından oluşan dev su yatakları ormanı

olduğundan on kat belki de yüz kat bereketli bir yer haline getirdi. Çiçekler açtı,

böcekler toplandı, kışın soğuğuna göğüs geren meyveler yetişti ve hiç kimsenin 

aç kalmayacağı kesinleşene kadar binlerce ekin büyüdü. Etçili, otçulu, hepçili

hepsi beraber timsahın göz yaşlarından olan gölde buluştu. Beraber, neden 

yaşadığını bilmeden göçüp giden bir timsahın oluşturduğu güzelliğe hayran

kaldılar. Ancak hala var olsaydı timsah hayatlarının anlamının bir etki bırakmak,

bir hatıraya dönüşmekten ibaret olduğunu anlayabilirdi. Eğlendiler, güldüler,

sevindiler. Onlar da tüm bunlara sebep olan timsahın yanına zamanla gittiler.''

(Genç yaşta kalıtsal bir hastalığa yakalanıp yazar olma hayalinden mahrum kalan  

anonim bir çocuk için yazılmıştır. Pembe bir timsahının olmasını, diğer timsahlar 

tarafından dışlansa bile o pembe timsahla arkadaş olacağını söyleyen çocuk 

hastalığı nedeniyle 2006'da hayatını kaybetmiştir. Bir zamanlar var olduğun için

teşekkür ederiz.)

Toz Pembe

 TOZ PEMBE

Arşın altında bir büyük nane,

Sararıp etrafını kaplıyor.

Kentin yanında bir küçük fare,

Şehrin fısıltısını dişliyor.

Yenilip bitirilen pis hodkam,

Elmastan küllerini saçıyor.

Sona kalan soğukkanlı adam,

İçindeki denizi saklıyor.

Saat on borçlusun bana.

Sevdiğin güneş kalmaz akşama.

Hiç nane sararır mı budala?

Dünyayı gri sanırsın aklınca.

Haydi eve fare, alabanda!

Zirve

                                    ZİRVE

Yeşil balinaların uçtuğunu, mor ışık saçan bir ayın altında 

muhabbet eden beş gözlü bir uçak tekerleği ve yenmiş bir

mısır koçanı hayal edin. Bir çocuğun isteği ve hayallerinden

fırlamışçasına renkli, alışılmadık bir dünya burası. Dünyayı

değiştirebilsem tam olarak öyle bir yer yapardım. Bir

çocuğun sorunlarını bırakıp gururla kalbinin en derininden 

geleni istediği bir dünya. Fiziksel kusuru olan, dışlanan veya 

travmaya uğramış bir çocuğun hayal etme isteğini tekrar 

tutuşturacak bir dünya yapmak isterdim. Festival devam

ediyor ama iki çocuk kayıp, birinin her şeyi var diğerinin hiçbir 

şeyi yok. Birinin yarın için düşünecek hiçbir şeyi yok, diğerinin 

kafasını susturacak bir anı bile yok. Ama ikisinin de  

kaçmasının sebebi aynı, büyük bir hayalleri var çünkü. Aya 

gidecekler, o mosmor görünen hiç gökyüzünden inmeyen 

büyük topa gitmek istiyorlar. Bir de yıldızlar var, bu aralarında 

bir sır, ama bu yıldızlar aslında deniz fenerlerinden ibaret. 

Milyarlarca deniz feneri gökyüzünün derinliklerine saplanmış! 

Birbirlerinden çok uzaklar, o yüzden deniz fenerleri ısrarla 

çocukları oyun oynamak için yanlarına çağırıyor. Oyun 

oynadıktan sonra hepsi yan yana gelecek. En sonunda da 

gökyüzündeki mor yuvarlak nesneye gidecekler. Kimseye 

söylemeyin ama aslında o mor yuvarlak şey de dev

bir tavşanın havuç yemekten büyümüş kocaman göbeği!